हिंदू धर्मामध्ये मृत्यूनंतर आत्म्याचा नवा प्रवास सुरू होतो. धार्मिक मान्यतेनुसार, एखाद्या मृत व्यक्तीचे योग्य पद्धतीनं तर्पण केल्यामुळे त्या व्यक्तीच्या आत्म्याला शांती मिळते. सनातन धर्मात अठरा पुराणे आहेत. गरुड पुराण हे त्यापैकी एक आहे. या गरुड पुराणाचे देवता भगवान विष्णू आहेत. यामध्ये, भगवान विष्णूने त्यांच्या भक्त गरुडमनला व्यक्तीने केलेल्या कर्मांबद्दल आणि मृत्यूनंतर आत्म्याच्या प्रवासाबद्दल सांगितले. मृत्यूनंतर 13 दिवस गरुड पुराणाचे पठण केले जाते. असे केल्याने आत्म्याला शांती मिळते असे मानले जाते. तथापि, जर मृत्यूच्या वेळी व्यक्तीजवळ काही वस्तू ठेवल्या तर आत्म्याचा स्वर्गाकडे प्रवास सुरूच राहील.
गरुड पुराण केवळ जन्मापासून मृत्यूपर्यंतच्या घटनांचे वर्णन करत नाही तर मृत्यूनंतर व्यक्तीला त्याच्या कर्मांसाठी मिळणाऱ्या शिक्षेचे देखील वर्णन करते. याशिवाय, भगवान विष्णूने मृत्यूच्या वेळी व्यक्तीला कोणत्या प्रकारचा अनुभव येतो, मृत्यूनंतर आत्म्याचा प्रवास कसा सुरू राहतो, तो सुख-दु:खाचा अनुभव कसा घेतो आणि आत्मा कोणत्या स्थितीत स्वर्ग किंवा नरकात पोहोचतो हे सांगितले. तथापि, गरुड पुराणात असे म्हटले आहे की जर आत्म्याला मृत्यूनंतर नरकाऐवजी स्वर्गात जायचे असेल तर त्याला नरकात जाण्याची आवश्यकता नाही, जर मृत्यूच्या वेळी काही वस्तू त्याच्या जवळ ठेवल्या असतील.
तुळशीचे रोप – एखाद्याला आपला मृत्यू जवळ आल्याचे कळताच, त्याला तुळशीच्या रोपाजवळ झोपवावे. याशिवाय कपाळावर तुळशी आणि मांजरी लावावी. तोंडात तुळशीचे पाणी घाला. असे मानले जाते की असे केल्याने आत्मा मृत्यूनंतर यमलोकात जात नाही.
गंगा पाणी – जेव्हा एखाद्याला कळते की त्याचा मृत्यू जवळ आला आहे, तेव्हा ते तुळशीच्या पानांनी भरलेले पाणी तोंडात घालतात. तथापि, असे म्हटले जाते की गंगाजलात तुळशीची पाने घालून ती पाण्यावर ओतणे चांगले. किंवा मरण्यापूर्वी त्याच्या तोंडात गंगाजल ओता. असे मानले जाते की असे केल्याने आयुष्यभर केलेले पाप नष्ट होतात आणि मृत्यूनंतर आत्म्याला स्वर्गात स्थान मिळते.
दर्भा – दर्भ हे एक पवित्र गवत आहे. हे पूजा सेवांमध्ये वापरले जाते. तथापि, असे मानले जाते की मृत्यूच्या वेळी जर एखाद्या व्यक्तीला दर्भापासून बनवलेल्या चटईवर झोपवले आणि त्याच्या तोंडात तुळशीचे पान ठेवले तर त्याचा आत्मा स्वर्गात प्रवेश करतो.
काळे तीळ – भगवान विष्णूच्या धुळीपासून तयार होणाऱ्या काळ्या तीळांना विशेष स्थान आहे. असे मानले जाते की मृत्यूपूर्वी स्वतःच्या हातांनी तीळ दान केल्याने, आत्मा मृत्यूनंतर कोणत्याही त्रासाशिवाय स्वर्गात जातो.
कपडे – गरुड पुराणानुसार, एखाद्या व्यक्तीच्या मृत्यूनंतरही त्याचा आत्मा सांसारिक आसक्ती सोडत नाही. म्हणून, कुटुंबातील सदस्यांनी मृत व्यक्तीचे कपडे घालू नयेत असा नियम आहे. कारण त्याचे कपडे घालण्याने त्यांचा आत्मा आकर्षित होऊ शकतो. मृत्यूनंतर त्याचे कपडे आणि वस्तू दान कराव्यात. असे केल्याने आत्म्याला शांती आणि मोक्ष मिळतो.
डिस्क्लेमर : वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे. याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही.