स्प्लिट एसी उंचावर आणि विन्डो एसी खालच्या भागातच का बसवतात?Image Credit source: Freepik
उन्हाळ्याच्या तडाख्यामुळे एसीचा वापर दिवसेंदिवस वाढत चालला आहे. विशेषतः मे-जूनच्या उन्हाळ्यात तापमान 40 अंश सेल्सिअसच्या वर गेले की एसीशिवाय घरात राहणं कठीण वाटतं. अशा वेळी अनेकजण एसी खरेदी करतात, पण एसी खरेदी करताना आणि तो बसवताना काही महत्त्वाच्या बाबी दुर्लक्षित केल्या जातात. विशेषतः विन्डो एसी नेहमीच खिडकीजवळ किंवा खाली का बसवतात आणि स्प्लिट एसी मात्र भिंतीवर उंचावर का बसवतात, हा प्रश्न अनेकांना पडतो. यामागे फक्त डिझाइन नाही, तर शास्त्रीय आणि व्यावहारिक कारणंही आहेत.
एसी प्रकार आणि त्यांचा वापर
आज बाजारात दोन प्रकारचे एसी अधिक लोकप्रिय आहेत – विन्डो एसी आणि स्प्लिट एसी. दोन्ही प्रकार खोली थंड करत असले तरी त्यांची कार्यपद्धती, रचना आणि बसवण्याची पद्धत वेगळी आहे.
- विन्डो एसी: एकाच बॉक्समध्ये कंप्रेसर, कंडेन्सर आणि ब्लोअर यासारख्या सर्व यंत्रणा असतात. हा एसी खिडकीजवळ किंवा भिंतीच्या खालच्या भागात बसवला जातो.
- स्प्लिट एसी: दोन भागांत विभागलेला असतो – इंडोर आणि आउटडोर युनिट. इंडोर युनिट उंचावर बसवतात आणि आउटडोर युनिट घराबाहेर छतावर किंवा भिंतीवर.
स्प्लिट एसी उंचावर का बसवतात?
स्प्लिट एसीचा इंडोर युनिट भिंतीवर उंचावर बसवण्याची काही महत्त्वाची कारणं आहेत:
- 1. थंड हवा खाली येते: थंड हवा नेहमी खाली जाते. उंचावरून सोडली तर ती खोलीभर चांगली पसरते आणि सर्वत्र समान गारवा मिळतो.
- 2. दृश्य सौंदर्य: उंचावर बसवलेले युनिट खोलीचा लूक बिघडवत नाही. विशेषतः आधुनिक घरांमध्ये हे सौंदर्यदृष्ट्या फायदेशीर ठरतं.
- 3. सुरक्षा: लहान मुलं, पाळीव प्राणी किंवा अनवधानाने लागणाऱ्या वस्तूंपासून युनिट सुरक्षित राहतं.
- 4. स्थापनेत सोपी प्रक्रिया: इंडोर युनिट हलकं असल्यामुळे उंचावर सहज बसवता येतं आणि भिंतीला फारसा धक्का लागत नाही.
विन्डो एसी खाली का बसवतात?
विन्डो एसी भिंतीच्या खालच्या भागात किंवा खिडकीजवळ बसवण्याची कारणंही तितकीच शास्त्रीय आहेत:
- 1. खिडकीची रचना: बहुतांश घरांमध्ये खिडक्या खाली असतात. त्यामुळे तिथे एसी बसवणं सहज शक्य होतं.
- 2. हवा सरळ समोर फेकतो: उंचावर बसवल्यास थंड हवा वरच राहते आणि खाली बेडपर्यंत पोहोचत नाही.
- 3. जड युनिट: विन्डो एसीचं वजन 40-60 किलो असतं. त्याला उंचावर बसवणं अवघड आणि धोकादायक असतं.
- 4. साफसफाई व दुरुस्ती सुलभ: खाली बसवल्यास देखभाल करणं सोपं होतं.
दोन्ही एसींची तुलना
विन्डो एसी आणि स्प्लिट एसी यांच्यात रचनेपासून कार्यक्षमतेपर्यंत अनेक महत्त्वाचे फरक आहेत. विन्डो एसी हे एकाच युनिटमध्ये असतं, तर स्प्लिट एसी दोन स्वतंत्र युनिट्समध्ये विभागलेलं असतं एक घरात (इंडोर) आणि दुसरं घराबाहेर (आउटडोर). स्प्लिट एसीचं डिझाइन आधुनिक असून, त्याचा आवाज खूपच कमी असतो, त्यामुळे ते घरात शांतता राखणारं पर्याय ठरतं. स्प्लिट एसी भिंतीवर कुठेही बसवता येतं, तर विन्डो एसी बसवण्यासाठी खिडकी आवश्यक असते. किंमतीच्या बाबतीत विन्डो एसी तुलनेत अधिक स्वस्त असतो, त्यामुळे बजेट मर्यादेमुळे अनेकजण त्याला प्राधान्य देतात. मात्र, मोठ्या खोल्यांमध्ये स्प्लिट एसी अधिक प्रभावी ठरतो, कारण त्याची थंड हवा खोलीत समान रीतीने पसरते; तर विन्डो एसी लहान खोलीसाठी अधिक योग्य मानला जातो. यामुळे ग्राहकांनी आपली गरज, जागा आणि बजेट लक्षात घेऊन एसीची निवड करावी.