पुणे लोकसभा मतदारसंघात भाजपने सलग तिसऱ्यांदा विजय मिळवून पुणे हा आपला बालेकिल्ला असल्याचे पुन्हा एकदा सिद्ध केले. प्रचाराच्या अंतिम टप्प्यात ही लढत चुरशीची होईल, असा दावा केला जात होता. मात्र, प्रत्यक्षात भाजपचे उमेदवार मुरलीधर मोहोळ यांनी काँग्रेसच्या रवींद्र धंगेकरांना सुमारे सव्वालाख मतांनी पराभूत केले. कोथरूडने दिलेली भक्कम साथ आणि वडगाव शेरीनेही दिलेले मताधिक्य; तसेच कसबापेठ या धंगेकरांच्या होमपीचवरही लीड मिळवल्याने मोहोळ यांच्या विजयाचा मार्ग सोपा झाला. वंचित बहुजन आघाडीचे उमेदवार वसंत मोरे यांना ३१,९९१ मते मिळाली, तर ‘एमआयएम’चे अनीस सुंडके यांना ८५९ मतांवरच समाधान मानावे लागले.
कोथरूडने रचला पाया
कोथरूड विधानसभा मतदारसंघ हा भाजप व राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाच्या विचारधारेचा मतदारसंघ मानला जातो. या मतदारसंघाने कायमच भाजपला साथ दिली आहे. यंदाही कोथरूडमधून मोहोळ मोठे मताधिक्य घेतील, अशी चर्चा होती, तर धंगेकर यांनी मोहोळांना कोथरूडमध्येच रोखण्यासाठी व्यूहरचना केली होती. अखेरीस मोहोळांना या मतदारसंघाने ७५ हजारांचे मताधिक्य दिले; त्यामुळेच मोहोळ यांच्या विजयाचा पाया भक्कम झाला.
वडगाव शेरीची मोहोळांना साथ
वडगाव शेरी हा पुणे लोकसभेतील सर्वाधिक मतदारसंख्या असलेला विधानसभा मतदारसंघ. मुस्लिम, दलित मतदारांची येथे मोठी संख्या. नोकरी व्यवसायामुळे पुण्यात स्थलांतरित झालेल्यांमुळे हा मतदारसंघ कॉस्मोपॉलिटन स्वरूपाचा आहे. भाजपमधील कथित नाराजीनाट्यामुळेही हा मतदारसंघ चर्चेत आला होता. मात्र, इथेही लक्षणीय मताधिक्य घेतल्याने मोहोळ यांच्या विजयाचा मार्ग सुकर झाला.
कसब्यातही मोहोळच
काँग्रेसचे उमेदवार रवींद्र धंगेकर यांनी सव्वा वर्षापूर्वी झालेल्या कसबापेठ विधानसभेच्या पोटनिवडणुकीत विजय मिळवून भाजपच्या पारंपरिक बालेकिल्ल्याला सुरुंग लावला होता. या वेळी भाजपसाठी अनुकूल मानल्या जाणाऱ्या भागातून भाजपला मतदान झाले नसल्याची चर्चा होती. या पराभवातून मात्र भाजपने धडा घेतला आणि मतदारसंघात जोरदार यंत्रणा लावल्याने खुद्द धंगेकरांच्या कसब्यातच मोहोळांनी मोठे मताधिक्य मिळवले. हा धंगेकर यांच्यासाठी धक्का ठरला.
कँटोन्मेंट धंगेकरांच्या पाठीशी
मुस्लिम-दलित-ख्रिश्चन मतदारांची मोठी संख्या असलेला पुणे कँटोन्मेंट हा मतदारसंघ धंगेकरांच्या पाठीशी राहिला. धंगेकर यांना या एकाच मतदारसंघात मताधिक्य कायम राखता आले. मात्र, मोहोळ यांनी उर्वरित मतदारसंघांत मिळवलेली आघाडी धंगेकर यांना तोडता आली नाही.
‘हिंदूंचे मतांचे मोहोळ उठू दे’
पुणे जिल्ह्यातील महायुतीच्या उमेदवारांच्या प्रचारासाठी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांची सभा रेसकोर्स मैदानावर झाली होती. या सभेमुळे वातावरण निर्मिती झाली असतानाच अखेरच्या टप्प्यात मोदींना तिसऱ्यांदा पंतप्रधान बनविण्यासाठी महायुतीला बिनशर्त पाठिंबा दिलेल्या महाराष्ट्र नवनिर्माण सेनेचे सर्वेसर्वा राज ठाकरे यांची सभा सारसबागेत झाली. या सभेत मुस्लिम मतदारांसाठी फतवा निघत असेल, तर हिंदूंच्याही मतांचे मोहोळ उठू द्या, हा संदेश भाजपसाठी मतांचे मोहोळ वाढविणारा ठरला.
काँग्रेसमधील अर्तंगत धुसफूस
यंदाच्या निवडणुकीत काँग्रेसपेक्षा महाविकास आणि ‘इंडिया’ आघाडीतील पक्ष आणि कार्यकर्त्यांचाच प्रचारात अधिक जोर राहिल्याचे चित्र होते. शिवसेना, राष्ट्रवादी, आम आदमी पक्ष, समाजवादी पक्ष, विविध सामाजिक संघटनांच्या कार्यकर्त्यांनी प्रचारात झोकून दिले होते; परंतु खुद्द काँग्रेसमधील सुंदोपसुंदी आणि नेत्यांमधील बेबनाव यामुळे काँग्रेस एकसंधपणे निवडणुकीत उतरू शकला नाही. पुणेकरांनीच ही निवडणूक हाती घेतल्याच्या अर्विभावात काँग्रेसचे नेते होते. त्याचवेळी काँग्रेसमधील एका मोठ्या गटाला या प्रचारापासून दूर ठेवण्यात आले होते. ‘यंत्रणे’मध्ये त्यांचा सहभाग राहणार नाही, याची विशेष खबरदारी घेण्यात येत होती.
Maharashtra MPs List : काँग्रेस महाराष्ट्रात सर्वात मोठा पक्ष, भाजपला किती जागा? विजयी खासदारांची संपूर्ण यादीRead Latest Maharashtra News Updates And Marathi News
याचा बसला फटका?
कसब्याच्या पोटनिवडणुकीची जबाबदारी पाहणारे आमदार संग्राम थोपटे या वेळी पुण्यातील काँग्रेसपासून दूर राहिले. प्रचाराची धुरा खांद्यावर घेणारे आमदार विश्वजित कदम ऐन वेळी ‘सांगली’त दाखल झाले. बारामतीतील प्रचारात काँग्रेस सक्रिय नसल्याने शरद पवार हे पुण्यातील प्रचारात दोन हात लांब राहिले. उद्धव ठाकरे, आदित्य ठाकरे हे प्रचारात न उतरल्याचा फटका पुण्यात काँग्रेसला बसल्याची दबक्या आवाजात चर्चा आहे. ही निवडणूक आपण जिंकू शकतो, हे काँग्रेसला अगदी अखेरच्या टप्प्यात लक्षात आले. त्यामुळे अखेरच्या टप्प्यात दाखवलेली ताकद आधी दाखवली असती, तर निवडणुकीच्या निकाल काहीसा वेगळा लागू शकला असता, अशी चर्चा राजकीय वर्तुळात आहे.