आज केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाचा पदभार स्वीकारण्यापूर्वी प्रतापराव जाधव यांनी त्यांच्या निवासस्थानी एक रोपटे लावले आणि पदभार स्वीकारल्यानंतर त्यांनी अवयवदानाची शपथही घेतली. ‘मन की बात’च्या ९९ व्या भागात खुद्द पीएम मोदींनी अवयवदानाची जनजागृती केली होती. “एक व्यक्तीने केलेल्या अवयवदानमुळे साधारण आठ ते नऊ जणांचा प्राण वाचू शकतात” त्यामुळे अवयवदान करा असे मोदींनी जनतेला आवाहन केले होते. तामिळनाडूमध्ये मृत्यूनंतर अवयवदान करणाऱ्या व्यक्तीचा शासकीय इतमामात अंत्यसंस्कार करण्यात येईल अशी घोषणा एम. के. स्टालिन यांनी केली आहे.
अवयव दानाचे दोन टप्पे आहेत एकतर तुम्ही जिवंत असताना स्वइच्छेने अवयव दान करु शकता किंवा तुम्ही तुमच्या मृत्यूनंतर अवयवदान करण्याचा निर्णय घेवू शकता. यामध्ये तुमच्या मृत्यू पश्चात तुमचे स्वास्थ असणारे अवयव गरजू रुग्णाला तुमच्या कुटुंबियांच्या समंतीने दिले जातात. पण फक्त ब्रेन हॅमरेज किंवा डोक्याला गंभीर दुखापतीने मृत्यू झाला असेल तरच मृत्यूनंतर त्या संबंधित व्यक्तीचे अवयवदान स्वीकारले जाते.
अवयव दानाबद्दल भारतात अजूनही काही प्रमाणात उदासीनता दिसून येते. अनेकांना अवयव दानाचे महत्त्व समजले नाही तुमच्या अवयवदानामुळे तुम्ही एखाद्याला नवीन जीवन देवू शकता. अठरा वर्षावरील कोणतीही व्यक्ती अवयव दान करु शकते. जिवंतपणी तुम्ही यकृत, मृत्रपिंड, आणि स्वादुपिंडाचा काही भाग दान करु शकता, तर मेंदूला गंभीर दुखापत झालेली व्यक्ती मृत्यूनंतर हृदय, किडनी आणि स्वादुपिंड, डोळ्याचा काही भाग यासह फुफ्फुस दान करु शकतात. अवयव दान करणाऱ्या व्यक्तीचे स्वास्थ चांगले असणे ही अवयव दानामधील महत्त्वपुर्ण गोष्ट आहे. वैद्यकीय तज्ज्ञ तुम्ही दान करत असलेल्या अवयवाची नीट परीक्षण करुनच ते गरजू रुग्णाच्या शरीरात प्रत्यारोपण करतात.