मुंबईकरांनो सावधान, नाल्यात कचरा टाकाल तर…; भरावा लागेल इतका दंड, क्लीन-अप मार्शलकडून होणार कारवाई

मुंबई : नालेसफाईच्या कामांवरून टिकेची झोड उठत असतानाच नाल्यामध्ये कचरा टाकल्यास दंड आकारण्याचा निर्णय मुंबई महापालिकेने घेतला आहे. तशा सूचना प्रभागस्तरावर करण्यात आल्या आहे. हा दंड क्लीन-अप मार्शलमार्फत आकारला जाईल, असे महापालिकेने स्पष्ट केले आहे.दरवर्षी पावसाळ्यापूर्वी महापालिकेच्या पर्जन्य जलवाहिन्या विभागाच्या माध्यमातून मुंबई महानगरातील मोठ्या नाल्यांमधून गाळ काढला जातो. तर विभाग कार्यालयांच्या स्तरावर लहान नाल्यांमधून गाळ काढण्याची कामे केली जातात. नाल्यांमधून गाळ काढल्याने पावसाळी पाण्याचा जलद गतीने निचरा होण्यासाठी मदत होते. पावसाळ्यापूर्वी नाल्यांमधून किती गाळ उपसणे आवश्यक आहे, याचा अभ्यास करुन दरवर्षी गाळ काढण्याचे उद्दिष्ट निश्चित केले जाते. गाळ काढल्यानंतरही पुन्हा कचरा जमा होतो. पावसाळ्यात नाले पुन्हा तुंबतात. नाल्याला लागूनच असलेल्या झोपडपट्टी, चाळी आणि काही इमारतींमधून हा कचरा मोठ्या प्रमाणात टाकला जातो. या कचऱ्यामध्ये थर्माकॉल, प्लास्टिक पिशव्या, फर्निचर, रबर आदी तरंगत्या वस्तूंचा समावेश आहे. अशा स्वरूपाचा कचरा नाल्यात टाकत असल्याने सांडपाणी, पावसाच्या पाण्याचा निचरा होण्यास अडथळे निर्माण होतात.

गेल्या वर्षी अंधेरीतील मोगरा नाल्यात मोठ्या प्रमाणात भंगारातील वस्तू आढळल्या होत्या. हा कचरा टाकला जाऊ नये यासाठी नाल्याला लागूनच संरक्षक जाळ्या बसवण्याचा निर्णय महापालिकेने घेतला होता. प्रायोगिक तत्त्वावर वांद्रे पश्चिम येथील एका नाल्यालगत दहा फूट उंचीच्या संरक्षक जाळ्या बसवल्या आहेत. त्यामुळे या भागातून नाल्यात मोठ्या प्रमाणात कचरा टाकण्याचे प्रमाण कमी झाले.
नवनिर्वाचित २५१ खासदारांवर क्रिमिनल केस; ADRचा धक्कादायक अहवाल, सर्वाधिक महिला खासदार भाजपच्याच
संरक्षक जाळ्या

मुंबईत ज्या नाल्यालगत झोपडपट्टी, चाळी आहेत अशा ठिकाणी आठ ते दहा फूट उंचीची जाळी बसवण्यात येणार आहेत. मात्र या जाळ्या पुढील वर्षी बसवण्यात येणार असून त्याचा यंदा मात्र काहीएक फायदा होणार नाही. त्यामुळे यंदा नाल्यात कचरा टाकल्यास त्याला दंड ठोठावण्याचे नियोजन मुंबई महापालिकेने केले आहे. हा दंड क्लीन-अप मार्शलमार्फत केला जाईल, अशी माहिती अतिरिक्त आयुक्त (पश्चिम उपनगरे) डॉ.सुधाकर शिंदे यांनी दिली. त्यासाठी प्रभागस्तरावरही आदेश देण्यात आले आहेत. नाल्यात कचरा टाकताना दिसल्यास तात्काळ दंड केला जाणार असल्याचे शिंदे म्हणाले.

दंड आकारणी

-मुंबई महापालिकेकडून ठिकठिकाणी क्लीन-अप मार्शलची नियुक्ती करण्यात आली आहे. अस्वच्छता पसरवणाऱ्यांविरोधात वेगवेगळ्या कारणांसाठी १०० ते एक हजार रुपयांपर्यंत दंड आकारणी क्लीन-अप मार्शलमार्फत केली जात आहे.

-कचरा फेकणे किंवा थुंकल्यास २०० रुपये दंड केला जातो. तसेच रस्त्यावर स्नान करणे, शौचास बसून घाण करणे, पक्ष्यांना अन्न खाऊ घालणे, रस्त्यावर वाहन धुणे, दुरूस्त करणे आदींसाठीही दंड केला जात आहे. मात्र नाल्यात कचरा टाकल्यास किमान २०० रूपये दंड होणार आहे.

कारवाईची अमलबजावणी

नाल्यांमध्ये टाकला जाणारा कचरा आणि त्यामुळे वहनक्षमतेला येणाऱ्या अडथळ्यामुळे पूरसदृश्यस्थिती होते. त्यामुळे नाल्यात कचरा टाकल्यास त्या व्यक्तीवर पोलिसांमार्फत दंडात्मक कारवाई करण्यासंदर्भात मुंबई शहर पालकमंत्री दीपक केसरकर आणि महापालिकेचे तत्कालिन आयुक्त इकबाल सिंह चहल यांच्यामध्ये जून, २०२३मध्ये बैठक पार पडली होती. त्यावेळी दंडाची कारवाई करण्याच्या सूचना केल्या होत्या. त्यानंतरही ही कारवाई कागदावरच होती. यंदा मात्र या कारवाईचा विचार पुन्हा करण्यात आला आहे.